W dzisiejszym dynamicznym świecie, w którym handel międzynarodowy odgrywa kluczową rolę, zrozumienie i stosowanie Incoterms jest niezbędne dla prawidłowego i bezpiecznego przeprowadzania transakcji handlowych. W niniejszym artykule skupimy się na Incoterms 2020, a w szczególności na regule CPT (Carriage Paid To).
CPT Incoterms 2020: Zasady i Zastosowanie
CPT (Carriage Paid To) – Przewóz opłacony do (oznaczone miejsce przeznaczenia). Co oznacza ten zapis? Przykład: CPT Białystok Incoterms 2020. Najprościej mówiąc, sprzedający ponosi koszty transportu towaru do określonego miejsca, ale ryzyko związane z towarem przechodzi na kupującego w momencie, gdy towar zostaje przekazany pierwszemu przewoźnikowi.
Dostawa i Ryzyko w CPT
CPT (Carriage Paid To) oznacza, że sprzedający dostarcza towary i przenosi ryzyko na kupującego przez przekazanie ich przewoźnikowi, którego sprzedający zaangażował. Sprzedający może przekazać przewoźnikowi fizyczne posiadanie towarów w sposób i w miejscu odpowiednim dla użytego środka transportu. Ryzyko przechodzi ze sprzedającego na kupującego w momencie, gdy towary są dostarczone kupującemu poprzez przekazanie ich przewoźnikowi. Sprzedający musi zawrzeć umowę na przewóz towarów od dostawy do uzgodnionego miejsca przeznaczenia.
Rodzaj Transportu w CPT
Regułę CPT Incoterms 2020 można stosować dla każdego rodzaju lub środka transportu. Można również wykorzystać więcej niż jeden rodzaj transportu, np. transport kombinowany.
Miejsca (Punkty) Dostawy i Przeznaczenia w CPT
Przy warunkach dostawy CPT ważne są dwie lokalizacje:
- Miejsce lub punkt, w którym są dostarczone towary (w celu przeniesienia ryzyka).
- Miejsce lub punkt uzgodnione jako miejsce przeznaczenia towarów (jako punkt, do którego sprzedający zobowiązuje się zawrzeć umowę przewozu).
Identyfikacja Miejsca lub Punktu Dostawy w CPT
Strony transakcji powinny określić w umowie sprzedaży oba miejsca, a nawet punkty w obrębie tych miejsc, na tyle dokładnie, jak to możliwe. W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy w procesie transportu zaangażowanych jest kilku przewoźników, z których każdy obsługuje inny etap przewozu od dostawy do miejsca przeznaczenia. Jeśli strony nie uzgodnią konkretnego miejsca lub punktu dostawy, przyjmuje się domyślnie, że ryzyko przechodzi, gdy towary zostały dostarczone pierwszemu przewoźnikowi, w punkcie będącym wyłącznym wyborem sprzedającego i nad którym kupujący nie ma żadnej kontroli.
Identyfikacja Miejsca Przeznaczenia w CPT
Strony transakcji powinny jak najdokładniej określić w umowie sprzedaży punkt w obrębie uzgodnionego miejsca przeznaczenia. Będzie to punkt, do którego sprzedający musi zawrzeć umowę przewozu i do którego koszty przewozu obciążają sprzedającego.
Koszty Wyładunku w Miejscu Przeznaczenia w CPT
Jeśli sprzedający ponosi koszty związane z wyładunkiem w oznaczonym miejscu przeznaczenia, nie ma prawa dochodzić ich osobno od kupującego. Warunki wyładunku muszą być zgodne z umową przewozu, chyba że strony uzgodnią inaczej.
Odprawa w Eksporcie/Imporcie w CPT
W przypadku reguły CPT to sprzedający jest zobowiązany do dokonania odprawy towarów w eksporcie. Sprzedający nie ma natomiast obowiązku dopełnienia formalności celnych w imporcie (nie musi dokonać odprawy towarów w imporcie czy opłacić należności celne).
Obowiązki Sprzedającego i Kupującego w CPT
W ramach Incoterms 2020, zarówno sprzedający, jak i kupujący mają określone obowiązki. Poniżej przedstawiamy je szczegółowo:
Obowiązki Sprzedającego:
- A1 (Obowiązki ogólne): Sprzedający dostarcza towar i fakturę handlową oraz inne dokumenty wymagane zgodnie z umową sprzedaży.
- A2 (Dostawa): Sprzedający musi dostarczyć towar przez przekazanie go przewoźnikowi, z którym zawarł umowę na przewóz towaru, albo spowodować dostawę już w ten sposób dostarczonych towarów. Musi dostarczyć towar w uzgodnionej dacie lub w terminie.
- A3 (Przejście ryzyka): Sprzedający jest odpowiedzialny za ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów do momentu ich dostarczenia zgodnie z dostawą.
- A4 (Przewóz): Sprzedający musi zawrzeć lub spowodować zawarcie umowy na przewóz towarów z uzgodnionego punktu dostawy w miejscu dostawy (o ile jest on uzgodniony) do oznaczonego miejsca przeznaczenia.
- A5 (Ubezpieczenie): Sprzedający nie ma obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia. Musi jednak na żądanie, koszt i ryzyko kupującego dostarczyć niezbędne informacje potrzebne do uzyskania ubezpieczenia przez kupującego.
- A6 (Dokument dostawy/transportowy): Sprzedający musi dostarczyć kupującemu (na swój koszt) zwyczajowy dokument transportowy na zamówiony transport zgodnie z umową przewozu.
- A7 (Odprawa w eksporcie/imporcie): Sprzedający musi przeprowadzić i opłacić formalności związane z odprawą w eksporcie. Musi udzielić pomocy kupującemu w uzyskaniu dokumentów lub informacji odnoszących się do formalności związanych z odprawą w imporcie.
- A8 (Kontrola/opakowanie/oznakowanie): Sprzedający musi ponieść koszty czynności kontrolnych, które są niezbędne w celu dostarczenia towarów zgodnie z miejscem dostawy. Musi opakować i oznakować towary w sposób odpowiedni dla danego transportu.
- A9 (Podział kosztów): Sprzedający musi zapłacić wszelkie koszty związane z towarem do momentu ich dostarczenia zgodnie z miejscem dostawy, zapłacić za transport i inne koszty wynikające z umowy przewozu, wnieść opłaty za wyładunek towaru w uzgodnionym miejscu przeznaczenia (jeśli te opłaty były zapisane w umowie przewozu po stronie sprzedającego), opłacić koszty tranzytowe (jeśli zgodnie z umową przewozu były na rachunek sprzedającego), ponieść koszty dostarczenia kupującemu dowodu na dostarczenie towaru, zapłacić cła, podatki i inne opłaty związane z odprawą w eksporcie, zapłacić kupującemu za koszty związane z udzieleniem pomocy przy uzyskaniu dokumentów dotyczących odprawy eksportowej.
- A10 (Zawiadomienia): Sprzedający musi zawiadomić kupującego, że towary zostały dostarczone zgodnie z dostawą i przekazać kupującemu zawiadomienia w celu umożliwienia kupującemu przyjęcia dostawy towarów.
Obowiązki Kupującego:
- B1 (Obowiązki ogólne): Kupujący musi zapłacić cenę towarów przewidzianą w umowie sprzedaży.
- B2 (Przyjęcie dostawy): Kupujący przyjmuje dostawę towarów i odbiera od przewoźnika w oznaczonym miejscu przeznaczenia lub w uzgodnionym punkcie w obrębie tego miejsca.
- B3 (Przejście ryzyka): Kupujący ponosi wszelkie ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów od momentu ich dostarczenia zgodnie z dostawą.
- B4 (Przewóz): Kupujący nie ma obowiązku zawarcia umowy przewozu.
- B5 (Ubezpieczenie): Kupujący nie ma obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia.
- B6 (Dokument dostawy/transportowy): Kupujący musi przyjąć dokument transportowy, jeśli jest on zgodny z umową.
- B7 (Odprawa w eksporcie/imporcie): Kupujący musi udzielić pomocy sprzedającemu (na jego żądanie, koszt i ryzyko) w uzyskaniu dokumentów lub informacji w związku z odprawą eksportową. Musi udzielić pomocy w zakresie wymogów bezpieczeństwa i kontroli przedwysyłkowej wymaganych przez kraj eksportu. W przypadku odprawy importowej kupujący musi przeprowadzić i opłacić wszelkie formalności związane z odprawą celną.
- B8 (Kontrola/opakowanie/oznakowanie): Kupujący nie ma w tym zakresie żadnych obowiązków.
- B9 (Podział kosztów): Kupujący musi zapłacić wszelkie koszty związane z towarem od chwili jego dostarczenia zgodnie z dostawą, opłacić koszty tranzytowe, koszty wyładunku (chyba że koszty te zgodnie z umową przewozu były na rachunek sprzedającego), zapłacić sprzedającemu koszty związane z udzieleniem pomocy przy uzyskaniu dokumentów dotyczących ubezpieczenia i odprawy importowej, opłacić cła, podatki i inne opłaty związane z tranzytem lub odprawą w imporcie.
- B10 (Zawiadomienia): Kupujący musi zawiadomić sprzedającego z odpowiednim wyprzedzeniem o tym, że jest on uprawniony do określenia terminu wysyłki towarów i punktu odbioru towarów w obrębie oznaczonego miejsca przeznaczenia.
Firma, która zamierza importować lub eksportować towar spoza Unii Europejskiej, musi posiadać numer EORI. Na podstawie tego numeru firma jest identyfikowana przez systemy celne UE.