Elektronizacja przemieszczeń wyrobów akcyzowych poprzez e-SAD

Wprowadzenie e-SAD od 13 lutego 2023 r. to istotna zmiana dla branży akcyzowej, będąca konsekwencją wejścia w życie dyrektywy Rady (UE) 2020/262 oraz jej implementacji do krajowego porządku prawnego ustawą z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Centralnym punktem nowelizacji jest elektroniczny dokument e-SAD.

Elektroniczny Uproszczony Dokument Administracyjny (e-SAD)

E-SAD będzie stosowany do przemieszczeń wyrobów akcyzowych między krajami UE w ramach procedury dotyczącej wyrobów “z zapłaconą akcyzą”. Towary te, zasadniczo z już zapłaconą akcyzą lub opodatkowane jej zerową stawką, znajdują się w załączniku nr 2 do wspomnianej ustawy z 9 grudnia 2021 r. Na podstawie e-SAD przemieszczany będzie również alkohol etylowy całkowicie skażony środkami dopuszczonymi do skażenia na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 3199/93. Z chwilą wejścia e-SAD całkowicie zastąpi dotychczas stosowany uproszczony dokument towarzyszący (UDT). Co istotne, ustawodawca zrezygnował z konieczności załączenia do przemieszczanych wyrobów jakiejkolwiek fizycznej formy dokumentu – wystarczające będzie posiadanie przez osobę realizującą przemieszczenie numeru referencyjnego e-SAD.

Nowe statusy akcyzowe podmiotów

Od 13 lutego 2023 r. pojawią się również nowe statusy akcyzowe podmiotów:

• Uprawniony Wysyłający:
  1. wysyła w ramach WDT wyroby akcyzowe poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy,
  2. WDT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
  3. wyroby przeznaczone do celów handlowych,
  4. wysyła wyroby na podstawie e-SAD / dokumentu zastępującego e-SAD,
  5. otrzymał numer akcyzowy,
  6. także podmiot prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany wysyłający.
• Uprawniony Odbiorca:
  1. odbiera w ramach WDT wyroby akcyzowe poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy,
  2. WNT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
  3. wyroby przeznaczone do celów handlowych,
  4. odbiera wyroby na podstawie e-SAD / dokumentu zastępującego e-SAD,
  5. otrzymał numer akcyzowy,
  6. także podmiot prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany wysyłający.

Do uzyskania odpowiedniego statusu konieczne jest uzyskanie numeru akcyzowego uprawnionego odbiorcy/wysyłającego. Numer można uzyskać za pośrednictwem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu na wniosek złożony za pośrednictwem Portalu Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Możliwości związane z e-SAD

Na podstawie e-SAD możliwe będzie objęcie procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów sprowadzanych na terytorium kraju poza tą procedurą. Dotyczy to wyrobów nabywanych wewnątrzwspólnotowo przez uprawnionego odbiorcę, który jednocześnie jest podmiotem prowadzącym skład podatkowy i przez niego wprowadzanych do tegoż składu. Wyroby takie będą mogły być sprowadzane na terytorium kraju bez nałożonych znaków akcyzy, co dotychczas było możliwe jedynie w przypadku sprowadzania wyrobów znajdujących się w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.

Zabezpieczenie akcyzowe

Należy wspomnieć również o obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego obejmującego przemieszczenia wyrobów na dokumencie e-SAD, bez którego od 13 lutego nie będą one mogły zostać zrealizowane. Co do zasady, w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego zabezpieczenie akcyzowe składa uprawniony odbiorca. Przepisy wprowadzają dodatkowo możliwość złożenia zabezpieczenia akcyzowego zamiast uprawnionego odbiorcy lub łącznie z tym podmiotem przez:

1. przewoźnika lub spedytora,
2. podmiot zarejestrowany (UE), który wysyła wyroby z UE poza procedurą zawieszenia (zagraniczny UW).

Obowiązek stosowania nowych reguł obrotu

Obowiązek stosowania nowych reguł obrotu przy wyrobach z zapłaconą akcyzą dotyczy całej Unii Europejskiej. Od 13 lutego 2023 r. przy przemieszczeniach na podstawie e-SAD nie będzie już możliwości skorzystania z mechanizmów istniejących wcześniej. Brak dostosowania się do nowego reżimu prawnego będzie wiązał się albo z brakiem możliwości zrealizowania transakcji, albo z odpowiedzialnością karno-skarbową w przypadku pominięcia nowych obowiązków.

W świetle poruszonego zagadnienia bardzo istotne wydaje się przygotowanie podmiotów do zmian oraz potwierdzenie z kontrahentami z UE, że również są świadomi i gotowi na nadchodzące zmiany. Rok 2023 to bowiem nie tylko e-SAD. To również elektronizacja podatku akcyzowego w zakresie obowiązków ewidencyjnych i sprawozdawczych.

Jesteśmy przygotowani do obsługi transakcji i przemieszczeń wyrobów w systemie EMCS za pośrednictwem e-SAD. Pomagamy również uzyskać status uprawnionego odbiorcy/wysyłającego. Przeprowadzamy rejestrację podmiotów gospodarczych na PUESC. Nadajemy uprawnienia reprezentantom podmiotów, rejestrujemy oraz aktualizujemy wpisy podmiotów w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych.