Odprawa fiskalna: Co to jest i kiedy ma zastosowanie?

Odprawa fiskalna to importowa odprawa celna towaru, która jest realizowana w jednym z krajów członkowskich UE, a po jej dokonaniu następuje bezpośrednia dostawa tego towaru do innego kraju członkowskiego w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej. Zatem, odprawa fiskalna to specyficzny rodzaj odprawy celnej, który jest związany z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi. Import oznacza przywóz towarów z kraju spoza UE na teren Wspólnoty, a przemieszczanie towarów między krajami członkowskimi UE to wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT). Odprawa fiskalna umożliwia rozliczenie podatku VAT w kraju, do którego towar jest ostatecznie przeznaczony.

W przypadku odprawy fiskalnej, importer nie płaci podatku VAT w momencie obejmowania towaru procedurą dopuszczenia do obrotu, lecz rozlicza go w deklaracji podatkowej. Jest to korzystne dla importera, ponieważ pozwala mu na odroczenie płatności podatku VAT i poprawę płynności finansowej. Przykład: Polski przedsiębiorca dokonuje odprawy celnej importowej towaru z Chin w porcie w Hamburgu, a następnie dostarcza ten towar do Polski. Płatność cła jest uiszczana w porcie niemieckim, a rozliczenie VAT następuje w deklaracji podatkowej. W tym przypadku, Niemcy są krajem, w którym dokonywana jest odprawa fiskalna, a Polska jest krajem, do którego towar jest ostatecznie dostarczany.

Wymogi odprawy fiskalnej

Aby skorzystać z odprawy fiskalnej, importer musi zarejestrować się na potrzeby podatkowe w państwie członkowskim UE, w którym realizowana jest odprawa celna, lub ustanowić przedstawiciela fiskalnego (podatkowego), który dopełni formalności podatkowych. Często funkcję przedstawiciela fiskalnego pełni agencja celna realizująca odprawę celną. Rejestracja podatkowa lub ustanowienie przedstawiciela fiskalnego to formalności, które są niezbędne do skorzystania z procedury odprawy fiskalnej. Pozostałe wymogi i dokumenty są takie same jak w przypadku standardowej odprawy celnej w procedurze dopuszczenia do obrotu. Oznacza to, że importer musi zgromadzić i przedstawić te same dokumenty, które są wymagane w przypadku standardowej odprawy celnej.

Odprawa celna w trybie art. 33a ustawy o VAT

Odprawa fiskalna była popularna wśród polskich importerów, zwłaszcza w niemieckich portach, ale obecnie polski system podatkowy przewiduje podobne rozwiązanie: odprawę celną w procedurze dopuszczenia do obrotu w trybie art. 33a ustawy o VAT. Umożliwia ona rozliczenie VAT z tytułu importu w deklaracji podatkowej, bez konieczności jego zapłaty w momencie odprawy. Art. 33a ustawy o VAT to alternatywa dla odprawy fiskalnej, która jest dostępna dla polskich importerów. Wymogi art. 33a z biegiem lat ulegały uproszczeniu i obecnie importer musi spełnić dwa warunki:

• Złożyć do naczelnika urzędu celno-skarbowego dokumenty potwierdzające brak zaległości podatkowych i w ZUS oraz zarejestrowanie jako podatnik VAT czynny (lub złożyć oświadczenie). Dokumenty te są ważne przez 6 miesięcy i wymagają aktualizacji.
• Posiadać status AEO lub pozwolenie na stosowanie uproszczeń lub realizować odprawę celną za pośrednictwem agencji celnej.

Przedstawiciel celny (agencja celna) dokonujący odpraw celnych w trybie art. 33a odpowiada solidarnie za właściwe rozliczenie podatku VAT należnego z tytułu importu. Oznacza to, że agencja celna ponosi odpowiedzialność za prawidłowe rozliczenie podatku VAT przez importera. W związku z tym, współpraca z rzetelną agencją celną jest kluczowa dla bezpiecznego i prawidłowego rozliczenia podatku VAT z tytułu importu.

Odprawa fiskalna czy odprawa celna w trybie art. 33a?

Oba rozwiązania pozwalają na dokonanie odprawy celnej importowej bez zapłaty podatku VAT w momencie obejmowania towaru procedurą dopuszczenia do obrotu, a VAT rozliczany jest w deklaracji podatkowej. Różnice dotyczą wymogów, kosztów obsługi celnej, kosztów przeładunków w portach oraz potencjalnych kosztów rewizji celnej. Biorąc pod uwagę koszty, polskie porty (Gdańsk, Gdynia, Szczecin, Świnoujście) są zdecydowanie korzystniejsze. Wybór między odprawą fiskalną a odprawą celną w trybie art. 33a zależy od specyfiki transakcji, preferencji importera oraz kosztów związanych z każdym z rozwiązań.